Япон хэл сурцгаая [3]

1. Өгүүлбэр нь нэр үг, тооны нэр, тэмдэг нэрээр төгсөж байвал өгүүлбэрийг です(дэс)　гэж төгсгөнө. （ө/х үйл үгээр төгсөөгүй байвал） Ийм хэлбэрийн өгүүлбэр нь одоо цагийн байнга давтагддаг, мөн ирээдүй цагийн утгыг илэрхийлнэ.
2. は (ха) дангаараа байвал нэрлэхийн тийн ялгалын нөхцөл болох бөгөөд энэ нөхцөлд "ва" гэж дуудах ёстой юм байна.
Жишээ:

わたし　は　ナラン　です。 ( ваташи ва Наран дэс) Би болНаран юм.
わたし　は　がくせい　です。(ваташи ва гакүсэй дэс) Би болоюутан юм.
これ　は　ざっし　です。 (корэ ва зашши дэс) Энэ болсэтгүүл юм.

3. Дээрхи өгүүлбэрийг үгүйсгэсэн хэлбэрт оруулбал では　ありません（дэва аримасэн）гэж өгүүлбэрийг төгсгөх ба " биш " гэсэн утгатай.
Жишээ:

わたし　は　ナラン　では　ありません。(ваташи ва Наран дэва аримасэн) Би бол Наран биш юм. 　
わたし　は　がくせい　では　ありません。(ваташи ва гакүсэй дэва аримасэн) Би бол оюутан биш юм.
これ　は　ざっし　では　ありません。(корэ ва зашши дэва аримасэн) Энэ бол сэтгүүл биш юм.

4. Дээрхи өгүүлбэрийг асуух хэлбэрт оруулбал өгүүлбэрийг ですか(дэска)　гэж төгсгөнө.
Жишээ:

あなた　は　ナランさん　ですか。(аната ва Нарансан дэска) Та Наран уу?
あなた　は　がくせい　ですか。(аната ва гакүсэй дэска) Та оюутан уу?
これ　は　ざっし　ですか。(корэ ва зашши дэска) Энэ сэтгүүл үү?

ナランさん　（Нарансан） энэ нь япон хэлэнд өөрөөсөө бусад хүнийг ерөнхийдөө さん(сан) хэмээн хүндэтгэн дуудна.
5. Харьяалахын тийн ялгал буюу の (но) нөхцөл. Монгол хэлний " -ны, -ний" юм.
Жишээ:

それ　は　わたしの　ほん　です。(сорэ ва ваташи но хон дэс) Тэр бол миний ном юм.　
それ　は　だれの　ほん　ですか。(сорэ ва дарэ но хон дэска) Тэр хэний ном бэ?
それ　は　ナランさんの　ほん　では　ありません。(сорэ ва Нарансан но хон дэва аримасэн) Тэр бол Нарангийн ном биш юм.